โครงการติดตามและประเมินผลการขยายผลและพัฒนาความช่วยเหลือกลุ่มเด็กปฐมวัยยากจนในสถานพัฒนาเด็กปฐมวัยและเด็กปฐมวัยนอกระบบ ในกรุงเทพมหานคร

detail

เด็กปฐมวัยเป็นภาพสะท้อนของผู้ใหญ่ในอนาคต ดังนั้นเด็กทุกคนควรได้รับโอกาสในการเรียนรู้ ดูแลเท่าเทียมกัน ผู้ที่เกี่ยวข้องทุกภาคส่วนควรวางแนวทางอย่างเหมาะสม 

เด็กปฐมวัยถือเป็นเวลาที่สำคัญที่สุดของชีวิต เนื่องจากเป็นช่วงที่เด็กจะมีพัฒนาการอย่างรวดเร็ว เป็นช่วงวัยของการสร้างรากฐานสำหรับการเติบโตและการเรียนรู้ต่อไปของชีวิต สถานการณ์ประเทศไทยปัจจุบันพบว่า มีเด็กปฐมวัยจำนวนมากที่ขาดการดูแลและการส่งเสริมพัฒนาการอย่างเหมาะสม ปัจจัยที่สำคัญอีกประการ คือ เรื่องความไม่เสมอภาค ช่องว่างระหว่างกลุ่มชนชั้น ความแตกต่าง ส่งผลให้เด็กกลุ่มหนึ่งขาดโอกาสที่จะได้รับการเลี้ยงดูที่มีคุณภาพ โดยสามารถเรียกกลุ่มนี้ว่า เด็ก“เปราะบางด้อยโอกาส” ซึ่งไม่มีโอกาสที่จะได้รับการเลี้ยงดูที่มีคุณภาพ การส่งเสริมให้มีพัฒนาทั้งทางร่างกาย สติปัญญา อารมณ์ สังคม และจิตใจให้เหมาะสมตามวัย จำเป็นต้องได้รับความช่วยเหลือเป็นกรณีพิเศษ เพื่อให้มีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น มีการเจริญเติบโตเป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐานและมีพัฒนาการเหมาะสมตามวัย 

กรุงเทพมหานครเป็นเมืองที่มีประชากรหนาแน่นมากที่สุดในประเทศ และพบว่ามีเด็กอายุ 0-5 ปี มากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 14 ของเด็กอายุช่วงวัยเดียวกันของทั้งประเทศ จากสภาพความเป็นเมืองหลวงของประเทศ ความจำเป็นทางด้านเศรษฐกิจและครอบครัว ทำให้ประชากรส่วนใหญ่จะทำการอพยพย้ายถิ่นเข้ามาหางานและมีครอบครัวอยู่ภายในกรุงเทพฯ ส่งผลให้พ่อแม่ไม่มีเวลาในการดูแลบุตรเนื่องจากต้องไปทำงานหารายได้เข้ามาสู่ครอบครัว บางคนจึงต้องส่งเด็กก่อนวัยเรียนเข้ารับบริการในสถานรับเลี้ยงเด็กตั้งแต่อายุน้อย เพื่อช่วยเลี้ยงดูเด็กในเวลากลางวัน โดยสถานรับเลี้ยงเด็กในกรุงเทพฯ มีหลากหลายสังกัด มีเขตที่รับผิดชอบศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียน จำนวน 45 เขต จากการประเมินคุณภาพโดยใช้เกณฑ์การประเมินของกรุงเทพมหานครเองนั้น พบว่ามีศูนย์พัฒนาเด็ก อยู่ในเกณฑ์ระดับดีมาก 174 ศูนย์ (ร้อยละ 60) เกณฑ์ระดับดี 104 ศูนย์ (ร้อยละ 36) และศูนย์ที่ได้รับการประเมินว่าผ่านเกณฑ์ระดับพื้นฐาน 14 ศูนย์ (ร้อยละ 4) ซึ่งผลการประเมินสะท้อนคุณภาพของการบริหารจัดการ การจัดประสบการณ์การเรียนรู้ การจัดการสิ่งแวดล้อม การดูแลสุขภาพของศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียนของกรุงเทพมหานคร

ดังนั้นคณะทำงานจึงสนใจที่จะศึกษาสถานการณ์เด็กปฐมวัยที่เป็นกลุ่มเปราะบางในกรุงเทพมหานคร และการพัฒนาศักยภาพอาสาสมัครผู้ดูแลเด็กในการดูแลเด็กกลุ่มดังกล่าว เพื่อเป็นข้อมูลการพัฒนาการดูแลเด็กกลุ่มเปราะบางในกรุงเทพมหานครเพื่อให้พร้อมเรียนรู้ในชั้นประถมศึกษาต่อไป

Partners/Stakeholders
  • สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)
  • ศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียนวัดไชยทิศ เขตบางกอกน้อย
  • ศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียนวัดเทพากร เขตบางกอกใหญ่
  • ศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียนชุมชนซอยสวนรื่น เขตบางซื่อ
ผู้ดำเนินการหลัก
รศ.ดร.สมสิริ รุ่งอมรรัตน์, รศ.ยุวดี พงษ์สาระนันทกุล
ส่วนงานหลัก