Transportation

ระบบขนส่งและคมนาคม
สาธารณะที่ยั่งยืน

คือการใช้ประโยชน์ที่ดิน และการใช้พลังงานให้มีประสิทธิภาพสูงสุดและก่อให้เกิดมลพิษน้อยที่สุด และยังจำเป็นต้องครอบคลุมในสิ่งต่อไปนี้ ได้แก่ ความสามารถในการเข้าถึง ความเสมอภาคทางสังคม ความยั่งยืนทางนิเวศวิทยา สุขภาพและความปลอดภัย การมีส่วนร่วมของประชาชน ความประหยัด สารสนเทศ และการสนับสนุน

มหาวิทยาลัยได้เริ่มการบริหารจัดการระบบขนส่งและคมนาคมที่ยั่งยืน ตั้งแต่การวางผังแม่บทมหาวิทยาลัย ปี 2551 ที่กำหนดแนวทางการพัฒนาปรับปรุงกายกายภาพเพื่อให้มหาวิทยาลัยแห่งนี้มีสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ มีลักษณะทางกายภาพที่ตอบสนองสภาพสังคมและสิ่งแวดล้อมได้อย่างกลมกลืน มีความปลอดภัย ส่งเสริมสุขภาวะความเป็นอยู่ที่ดี และลดการปล่อยมลพิษสู่สิ่งแวดล้อม โดยการเปลี่ยนแปลงมหาวิทยาลัยจากเดิมที่มีพื้นที่เส้นทางการสัญจรของรถยนต์ขนาดใหญ่มาเป็นพื้นที่เพื่อคนเดินและจักรยาน ซึ่งเป็นยานพาหนะที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ลดการใช้ยานพาหนะที่ใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล สำหรับให้นักศึกษา บุคลากร รวมถึงบุคคลภายนอก ได้ใช้ประโยชน์ในการออกกำลังกายด้วยการเดิน และการขี่จักรยาน รวมถึงการให้บริการสำหรับการเดินทางภายในมหาวิทยาลัยด้วยระบบที่เพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงาน (Energy Efficiency) ซึ่งหมายถึงการเพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงานเชื้อเพลิง ช่วยทำให้ใช้พลังงานน้ำมันสำหรับการเผาไหม้น้อยลง โดยสนับสนุนให้ใช้ยานพาหนะที่ใช้พลังงานสะอาด ที่มีบริการของสถานีรถราง ซึ่งเป็นจุดศูนย์กลางในการให้บริการรถรางไฟฟ้า ที่ครอบคลุมการเดินทางภายในมหาวิทยาลัยที่ทุกคนสามารถเข้าถึงได้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย บริการรถ Shuttle Bus ซึ่งเป็นยานพาหนะสาธารณะเพื่อส่งเสริมการร่วมโดยสารไปในเส้นทางเดียวกัน เพื่อลดการใช้พลังงานเชื้อเพลิง ที่ให้บริการรับ – ส่ง บุคคลากร และนักศึกษา ระหว่างวิทยาเขต บริการของศูนย์ Jakka center เพื่อส่งเสริมการใช้ยานพานะที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งเป็นศูนย์ครบวงจรในการให้บริการเกี่ยวกับจักรยาน ซึ่งสอดคล้องตามเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals–SDGs) เป้าหมายที่ 3 สุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดี (Good Health and Well- being) เป้าหมายที่ 7 พลังงานสะอาดที่เข้าถึงได้ (Affordable and Clean Energy) เป้าหมายที่ 11 เมืองและชุมชนที่ยั่งยืน (Sustainable Cities and Communities) เป้าหมายที่ 13 การรับมือการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

EV Trams

EV Mini Buses

189

rounds per day

Bicycle for rent

900

Bicycles

Shuttle Buses

130

rounds per day

ความปลอดภัย ของการสัญจร

ปัญหาสภาพการจราจรในมหาวิทยาลัยมหิดลนั้น นอกจากจะทำให้ผู้ใช้รถใช้ถนนสัญจรไปมาอย่างยากลำบากแล้ว ยังก่อให้เกิดอุบัติเหตุบนท้องถนนและปัญหามลภาวะทางสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในชั่วโมงเร่งด่วน ถึงแม้ว่ามหาวิทยาลัยมหิดลจะมีการใช้มาตรการจำกัดความเร็ว แต่ก็ยังมีผู้ฝ่าฝืน ทั้งปัญหาการที่จอดรถก็ยังเกิดขึ้นและมีผลกระทบต่อระบบจราจรภายในพื้นที่ เช่น การจอดรถในที่ห้ามจอด การจอดรถซ้อนคัน และการจอดรถไม่เป็นระเบียบส่งผลเกิดความแออัดที่อาจจะก่อให้เกิดอุบัติเหตุได้ มหาวิทยาลัยมหิดลได้ตระหนักถึงปัญหาด้านการจราจร จึงได้เลือกใช้ป้ายจราจร ป้ายเตือน ตลอดจนประกาศมหาวิทยาลัยว่าด้วยกฎจราจรภายในพื้นที่มหาวิทยาลัยมหิดล หรือชั่วโมงเร่งด่วนเปิดประตูในการเข้าทุกช่องทาง พร้อมบริหารจัดการด้วยพนักงานรักษาความปลอดภัย (07.00-09.00 น.) ที่คอยกำกับ -ควบคุมการสัญจรในพื้นที่ การติดตั้งกล้องวงจรปิดตามจุดต่างๆโดยรอบมหาวิทยาลัย พร้อมระบบควบคุมบริหารจัดการรวมถึงการจัดทำคู่มือด้านการจราจร เพื่อสื่อสารให้เกิดความเข้าใจในกฎ ระเบียบ ด้านการจราจรภายในพื้นที่ ของมหาวิทยาลัย และการจัดเก็บรวบข้อมูลการจราจรทั้งหมด การรณรงค์ขับขี่ปลอดภัย รวมทั้งสถิติการเกิดอุบัติเหตุบนถนนภายในมหาวิทยาลัย โดยมีการตั้งเป้าหมายลดสถิติการเกิดอุบัติเหตุจากการจราจรให้เป็นศูนย์

นอกจากนี้มหาวิทยาลัยมหิดลได้มี กิจกรรมที่ส่งเสริมความปลอดภัยในการสัญจรภายในมหาวิทยาลัย ได้แก่ โครงการรณรงค์การสวมหมวกนิรภัย 100 เปอร์เซ็นต์ พร้อมทั้งอบรมให้ความรู้ในการขับขี่รถจักรยานยนต์อย่างเหมาะสมและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ตามประกาศ หลักเกณฑ์การสวมหมวกนิรภัยในการใช้รถจักรยานยนต์ มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา พ.ศ. 2565 และการปรับสภาพแวดล้อมบนท้องถนนภายในมหาวิทยาลัยมหิดลให้ปลอดภัยต่อผู้ใช้ถนนและผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์และรถยนต์ ซึ่งช่วยปรับสภาพแวดล้อมบริเวณทางข้ามให้มองเห็นได้ชัดเจนทั้งคนข้ามถนนและผู้ขับขี่ จึงสามารถป้องกันและลดอุบัติเหตุทางถนนได้ สอดคล้องกับผังแม่บทมหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา ปี พ.ศ.2551 ที่กำหนดแนวทางการพัฒนาปรับปรุงกายกายภาพจากการเน้นการสัญจรทางรถมาเป็นมหาวิทยาลัยเพื่อคนเดินและจักรยาน

ถนนคนเดิน

ผังแม่บทมหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา ปี พ.ศ. 2551 ได้กำหนดแนวทางการพัฒนาปรับปรุงกายกายภาพเพื่อให้มหาวิทยาลัยแห่งนี้มีสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ มีลักษณะทางกายภาพที่ตอบสนองสภาพสังคมและสิ่งแวดล้อมได้อย่างกลมกลืน โดยการเปลี่ยนมหาวิทยาลัยที่เน้นการสัญจรทางรถมาเป็นมหาวิทยาลัยเพื่อคนเดินและจักรยาน มุ่งส่งเสริมวัฒนธรรมที่นอบน้อมต่อธรรมชาติ ตามแนวนโยบาย “A Promised Place to Leave and Learn with Nature” โดยได้วางหลักในการพัฒนาระบบสัญจร ระบบถนนและที่จอดรถ ระบบทางจักรยาน และระบบทางเดินเท้า ให้สอดคล้องกับการเป็นมหาวิทยาลัยสีเขียว (Green Campus) ซึ่งประกอบด้วย
      - ความปลอดภัย (Safety)
      - ความเป็นระเบียบเรียบร้อย (Tidiness)
      - ความเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม (Environmentally Sound)
      - ความพึงพอใจของชุมชน (Community Satisfaction)

จึงได้มีโครงการปรับปรุงถนนสายหลักรอบพื้นที่การศึกษา เพื่อเปลี่ยนเป็นเส้นทางเดินเท้าและทางจักรยาน โดยคิดเป็นพื้นทีทางเดินเท้าทั้งหมด 51,133 ตารางเมตร พื้นที่ทางจักยาน 24,586 ตารางเมตร เพื่อให้นักศึกษาและบุคลากร ได้ออกกำลังกายด้วยการขี่จักรยาน หรือใช้เป็นลู่วิ่งออกกำลังกาย เพิ่มโอกาสในการเดินเท้า พบเจอและทักทายกัน มีต้นไม้ปลูกให้ร่มเงา รวมถึงเกิด Green Lifestyle จากการมีพื้นที่ใหม่ ๆ ทำให้จัดกิจกรรมเชิงสร้างสรรค์ เช่น งานถนนคนเดิน ที่เพิ่มสีสันและความหลากหลายให้ชีวิตในมหาวิทยาลัย

แนวทางการออกแบบ

ลดความสำคัญของการสัญจรทางรถยนต์ถนนหลักเดิมมีช่องทางการจราจรข้างละ 3 ช่องทาง รวมเป็น 6 ช่องทางให้เหลือความกว้างเพียง 3 ช่องทางการจราจร และไม่มีเกาะกลาง โดยปรับปรุงพื้นผิวเดิมมาเป็นพื้นผิวสำหรับรถจักรยานและทางเดิน พร้อมภูมิทัศน์ที่ร่มรื่น ทั้งยังสามารถใช้ประโยชน์จากแนวของพืชพรรณต่าง ๆ และต้นไม้ เป็นตัวแบ่งพื้นที่ระหว่างคนเดินกับการสัญจรของยานพาหนะ เพื่อให้เกิดความปลอดภัยแก่ผู้ใช้งาน

มีการจัดวางองค์ประกอบต่าง ๆ ของเส้นทาง เช่น ม้านั่ง จุดรอรถราง ที่จอดจักรยาน สอดแทรกอยู่ระหว่างพื้นที่ร่มเงา เพื่อให้กลมกลืนไปกับภูมิทัศน์โดยรอบ เป็นระเบียบเรียบร้อย และไม่กีดขวางทางหรือเป็นอุปสรรคต่อผู้ใช้งาน และเป็นการส่งเสริมให้เกิดกิจกรรมการใช้พื้นที่ร่วมกันที่หลากหลาย สร้างความมีชีวิตชีวาให้กับพื้นที่

การออกแบบพื้นผิวทางเดินและอุปกรณ์ประกอบถนน (Street Furniture) คำนึงถึงหลักการออกแบบเพื่อคนทั้งมวล (Universal Design) โดยมีลักษณะทางกายภาพที่เอื้อต่อการใช้งาน เช่น พื้นผิวเรียบไม่เป็นอุปสรรคต่อการใช้งานรถเข็นผู้พิการ มีสัญลักษณ์หรือพื้นผิวต่างสัมผัสบริเวณทางลาดทางแยก ระยะความสูงของม้านั่งพอเหมาะ มีพื้นที่ว่างสำหรับรถเข็นผู้พิการ

ทางลาด และ Cover way

มหาวิทยาลัยมหิดลได้ตระหนักถึงการจัดสภาพแวดล้อมทางกายภาพที่ดี การจัด Facility ต่าง ๆ ตามหลักการออกแบบเพื่อทุกคน (Universal Design) เพื่อรองรับนักศึกษา บุคลากร บุคคลภายนอก รวมถึงผู้ที่มีความบกพร่องทางร่างกายที่เข้ามาใช้พื้นที่ ในทุกเพศทุกวัย ให้ได้รับความสะดวกสบายและเข้าถึงการบริการขั้นพื้นฐานต่าง ๆ ได้อย่างเท่าเทียมกัน ซึ่งสอดคล้องตามเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals: SDGs) เป้าหมายที่ 3 (Good Health and Well- being), เป้าหมายที่10 (Reduced Inequalities) และ เป้าหมายที่ 11 (Sustainable Cities and Communities) โดยมหาวิทยาลัยฯ จัดให้มีสิ่งอำนวยความสะดวกขั้นพื้นฐานสำหรับคนพิการ ตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 19 พฤษภาคม พ.ศ. 2552 ได้แก่ ที่จอดรถ ทางลาด ป้ายสัญลักษณ์ ห้องน้ำ และการบริการข้อมูล สำหรับอาคารสาธารณะส่วนกลาง เช่น อาคารสำนักงานอธิการบดี อาคารศูนย์การเรียนรู้มหิดล อาคารมหิดลสิทธาคาร และอาคารสิริวิทยา รวมถึงบริเวณสถานีสถานีรถรางและสถานี รถ Shuttle Bus (Bus Terminal) ด้วยเช่นกัน

ในส่วนของพื้นที่ทางสัญจรส่วนกลางได้มีการจัดสิ่งอำนวยความสะดวกขั้นพื้นฐาน ดังนี้

ทางเท้าของถนนสายหลักรอบพื้นที่การศึกษาและทางเดินมีหลังคาคลุม (Cover way)

ทางเท้ามีความกว้างตั้งแต่ 1.50 – 5.50 เมตร ลักษณะพื้นผิวทางเท้าเรียบเสมอกัน ไม่ลื่น ไม่มีสิ่งกีดขวางที่อาจทำให้เกิดอันตรายต่อคนพิการ บริเวณทางเท้าทางจักรยานถนนสายหลักมีที่นั่งพักตลอดแนวทางเดิน สองฝั่ง สำหรับให้คนทั่วไปและคนพิการสามารถใช้ร่วมกันได้ โดยบริเวณจุดนั่งพักมีพื้นที่เพียงพอสำหรับจอดรถวีลแชร์โดยไม่กีดขวางทางสัญจร

ทางลาด จัดให้มีทางลาดในบริเวณพื้นที่ต่างระดับ เช่น บริเวณทางลงทางข้ามถนนและทางข้ามทางม้าลาย พื้นผิวเป็นวัสดุที่ป้องกันการลื่นไถล โดยทางลาดมีความกว้างไม่น้อยกว่า 0.90 เมตร และมีความลาดเอียงไม่เกิน 1 : 12 ซึ่งเป็นไปตามข้อกำหนดของกฎกระทรวง

พื้นผิวต่างสัมผัส พื้นทางเดินจัดให้มีพื้นผิวสัมผัสและสี ซึ่งมีความแตกต่างไปจากบริเวณข้างเคียง เช่น ในบริเวณก่อนทางขึ้นและทางลงของทางลาด บริเวณที่เป็นทางแยกหรือทางเลี้ยว บริเวณพื้นต่างระดับ ป้ายรอรถราง นอกจากนั้นบริเวณถนนผสานเทศไทยยังได้จัดให้มีพื้นที่ผิวต่างสัมผัส บริเวณลงทางลาดทางม้าลายเป็นทางข้ามสำหรับคนพิการ เพื่อเตือนให้คนพิการทางสายตา ทราบถึงตำแหน่งทางลาด ทางแยก ทางเลี้ยว และทางข้ามถนน

ป้ายและสัญลักษณ์จราจร การติดตั้งป้ายบอกทางและป้ายสัญลักษณ์จราจรบนทางเท้า กำหนดให้มีความสูงจากพื้นทางเดินไม่น้อยกว่า 2.00 เมตร เพื่อป้องกันกระทบศีรษะ ติดตั้งป้ายอยู่ในแนวเดียวกันเพื่อไม่ให้กีดขวางทางเดิน และมีสัญลักษณ์คนพิการบนทางลาดลงทางม้าลายข้ามถนนผสานเทศไทย

Cover way สะพานดาว

เป็นทางเดินแบบมีหลังคาคลุม (Cover Way) และสะพานลอยข้ามถนนบรมราชนนี เชื่อมพื้นที่มหาวิทยาลัยทั้ง 2 ฝั่ง คือพื้นที่วิทยาลัยราชสุดาและพื้นที่การศึกษาหลักเข้าด้วยกันมีความกว้าง 2.30 เมตร มีพื้นผิวเรียบเสมอกัน ทำให้ไม่เป็นอุปสรรคในการสัญจรของคนพิการทุกประเภท บริเวณทางแยกทางเลี้ยวมีการติดตั้งพื้นผิวต่างสัมผัสสำหรับคนพิการสายตาและติดตั้งกระจกสะท้อนเพื่อให้คนพิการทางการได้ยินใช้เป็นสื่อสัมผัสการมองสภาพการสัญจร บริเวณทางลาดขึ้นและลงของสะพานข้ามถนนบรมราชนนี มีความชันไม่เกิน 1 : 12 และทุกช่วงความยาว 6.00 เมตร มีชานพักยาวไม่น้อยกว่า 1.50 เมตร พร้อมติดตั้งราวกันตกทั้ง 2 ข้าง ซึ่งเป็นไปตามข้อกำหนดของกฎกระทรวง

รถรางพลังงานไฟฟ้า (Electric Tram)

มหาวิทยาลัยมหิดล มีการให้บริการรถโดยสารสาธารณะภายในมหาวิทยาลัย คือ สถานีรถราง ที่เป็นศูนย์กลางในการให้บริการรถรางไฟฟ้าสาธารณะ (Electric Tram) ที่ทุกคนสามารถเข้าถึงได้ ลดการเกิดมลพิษและส่งเสริมการใช้พลังงานสะอาดที่ยั่งยืน รถรางไฟฟ้าบริการมีขนาด 28 ที่นั่ง จำนวนทั้งหมด 16 คัน แบ่งออกเป็น 4 สาย เส้นทางหลักที่ครอบคลุมทั่วทั้งมหาวิทยาลัย มีรูปแบบโดดเด่นและลวดลายสีสันที่สวยงาม ให้บริการโดยไม่เก็บค่าใช้จ่ายใด ๆ

โดยการให้บริการตามปกติของมหาวิทยาลัย มีรถรางไฟฟ้าทั้งหมด 16 คัน โดยบริการแบ่งเป็น 4 สาย (สาย1 สีเขียว สาย2 สีน้ำเงิน สาย3 สีแดง สายMLC สีเหลือง) ครอบคลุมพื้นที่วิทยาเขต ศาลายา ทุกวันตั้งแต่ช่วงเวลา 08.00 – 20.00 น. โดยจะแบ่งรายละเอียดรอบวิ่งตามรูปภาพประกอบรายละเอียดการวิ่งให้บริการ

สายสีเขียว

บ้านมหิดล – สวนเจ้าฟ้า – คณะวิทยาศาสตร์ – ลานมหิดล – คณะสังคมศาสตร์ฯ – วิทยาลัยนานาชาติ – สำนักงานอธิการบดี – คณะวิศวกรรมศาสตร์ – คณะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร – หอสมุด – คณะสิ่งแวดล้อมฯ – สถาบันวิจัยโภชนาการ – วิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการกีฬา – อาคารอเนกประสงค์ (โรงยิม) – บ้านมหิดล (เส้นทางเดินรถรางสายสีเขียว)

สายสีน้ำเงิน

บ้านมหิดล – อาคารอนุรักษ์ – ลานจอดรถ4 – คณะสัตวแพทย์ – สถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว – คอนโด – สนามฟุตบอล3 – คณะศิลปศาสตร์ – คณะกายภาพบำบัด – โรงเรียนพยาบาลรามาธิบดี – คณะเทคนิคการแพทย์ – สถาบันวิจัยประชากรและสังคม – สถาบันโมเลกุล – ประตู3 – สำนักงานอธิการบดี – สถาบันอาเซียน – เรือนไทย -สถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเอเชีย ลานจอดรถ2 – อุทยานสิรีรุกชาติ – ลานจอดรถ5 – บ้านมหิดล (เส้นทางเดินรถรางสายสีน้ำเงิน)

สายสีแดง

บ้านมหิดล – สวนเจ้าฟ้า – คณะวิทยาศาสตร์ – เรือนศิลปิน – วิทยาลัยดุริยางค์ – ลานจอดรถ2 – ลานมหิดล – คณะสังคมศาสตร์ – วิทยาลัยนานาชาติ – สำนักงานอธิการบดี – คณะวิศวกรรมศาสตร์ – แปลงผักปลอดสารพิษ – โรงเรียนพยาบาลรามาธิบดี – หอพักพยาบาลรามาธิบดี – คอนโด – สถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว – วิทยาลัยศาสนศึกษา – สนามเปตอง – อาคารอเนกประสงค์ (โรงยิม) – บ้านมหิดล (เส้นทางเดินรถรางสายสีแดง)

สายสีเหลือง

อาคารศูนย์การเรียนรู้ – คณะวิทยาศาสตร์ – เรือนศิลปิน – วิทยาลัยดุริยางคศิลป์ – ลานจอดรถ2 – ลานมหิดล – คณะสังคมศาสตร์ – วิทยาลัยนานาชาติ – สำนักงานอธิการบดี – วิทยาลัยนานาชาติ (อาคารอาทิตยาทร) – คณะพยาบาลศาสตร์ – สถาบันสุขภาพอาเซียน – เรือนไทย – ศูนย์ศาลายา – ลานจอดรถ2 – อาคารศูนย์การเรียนรู้ (เส้นทางเดินรถรางสายสีเหลือง)

รถมินิบัสไฟฟ้า (MUVE BUS)

มหาวิทยาลัยมหิดลได้เริ่มให้บริการรถมินิบัสไฟฟ้า “MUVE BUS” (Mahidol University Vehicle for Environment) จำนวน 15 คัน ตั้งแต่วันที่ 1 กันยายน 2568 ซึ่งเป็นรถโดยสารไฟฟ้าปรับอากาศ ขนาดไม่น้อยกว่า 20 ที่นั่ง ที่ให้บริการฟรี ไม่มีค่าใช้จ่ายสำหรับผู้ใช้บริการภายในมหาวิทยาลัยทุกกลุ่ม เพื่อความสะดวกในการสัญจรภายในมหาวิทยาลัย พร้อมสนับสนุนการเดินทางที่ปลอดภัยและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม จากการลดการใช้รถยนต์ส่วนบุคคล ลดการใช้พลังงานเชื้อเพลิงฟอสซิล ลดปริมาณการจราจรในพื้นที่ ลดพื้นที่จอดรถ และช่วยลดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจก

รถ “MUVE BUS” ได้รับการออกแบบและให้บริการโดยคำนึงถึงมาตรฐานความปลอดภัย การเข้าถึงการบริการสาธารณะของทุกกลุ่มผู้ใช้บริการและความสะดวกสบายของผู้โดยสารเป็นหลัก โดยมีรายละเอียดดังนี้

รถทุกคันผลิตตามหลักวิศวกรรมและมาตรฐานโรงงาน ISO 9001 ขับเคลื่อนด้วยพลังงานไฟฟ้าจากแบตเตอรี่ที่รองรับการชาร์จไฟแบบ Quick Charge เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของการให้บริการและการหมุนเวียนของรถในแต่ละวัน
ดำเนินการบำรุงรักษาและตรวจสอบสภาพอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้มั่นใจได้ว่ารถอยู่ในสภาพพร้อมใช้งานตลอดเวลา
โครงสร้างภายในรถออกแบบให้ใช้งานง่ายและปลอดภัย เช่น ผนังบุด้วยวัสดุไม่ลามไฟช่วยลดควันพิษและช่วยกันเสียงรบกวน การปูพื้นด้วยแผ่นยางกันลื่นและเป็นรถชานต่ำ การติดตั้งประตูอัตโนมัติพร้อมเซนเซอร์ป้องกันการหนีบ ประตูฉุกเฉิน กระจกนิรภัย ระบบกล้องวงจรปิด (CCTV)
รองรับผู้ใช้บริการรถวีลแชร์หรือผู้สูงอายุ เช่น พื้นลาดสำหรับวีลแชร์ มีพื้นที่หมุนได้ 360 องศา สำหรับกลับรถวีลแชร์ มีพื้นที่สำหรับจอดรถวีลแชร์บนรถพร้อมที่จับยึดรถวีลแชร์ เพื่อเพิ่มความปลอดภัยในระหว่างการเดินทาง
การติดตั้งอุปกรณ์ที่รองรับสถานการณ์ฉุกเฉิน เช่น ค้อนเคาะกระจก ถังดับเพลิงแบบเคมีแห้ง เพื่อให้แน่ใจถึงความปลอดภัยของผู้โดยสารในกรณีฉุกเฉิน
การติดตั้งระบบติดตามเส้นทาง (GPS) ให้บริการแบบเรียลไทม์ผ่านแอปพลิเคชัน เพื่อช่วยให้ผู้โดยสารสามารถตรวจสอบตำแหน่งรถ เวลาเดินรถ และวางแผนการเดินทางได้

นอกจากนี้ ในส่วนของพนักงานขับรถผ่านต้องผ่านการอบรมหลักสูตรความปลอดภัยจากศูนย์บริหารความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงาน (COSHEM) เพื่อยกระดับมาตรฐานในการขับขี่และความปลอดภัยของผู้โดยสารทุกคน และตรวจวัดปริมาณแอลกอฮอล์ก่อนปฏิบัติงานซึ่งต้องผ่านมาตรฐานตามกฎกระทรวงกำหนด

มหาวิทยาลัยมหิดลให้บริการรถมินิบัสไฟฟ้า “MUVE BUS” ทั้งหมด 15 คัน จำนวนรอบวิ่งให้บริการสูงสุด 70 รอบต่อวัน แบ่งสายบริการเป็น 3 สาย คือ 1) สาย 1 สีเขียว 2) สาย 2 สีน้ำเงิน 3) สาย 3 สีแดง โดยมีการให้บริการทุกวัน ดังนี้

MUVE BUS	จันทร์–ศุกร์ (70 รอบต่อวัน)		เสาร์–อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์ (30 รอบต่อวัน)
MUVE BUS	เวลาให้บริการ	ความถี่ของการให้บริการ	เวลาให้บริการ	ความถี่ของการให้บริการ
สายสีเขียว	06.30–20.00 น.	06.30–09.00 / ทุก 10 นาที 09.00–11.00 / ทุก 20 นาที 11.00–14.00 / ทุก 10 นาที 14.00–16.00 / ทุก 20 นาที 16.00–18.40 / ทุก 10 นาที 18.40–20.00 / ทุก 20 นาที	08.00–18.00 น.	ทุก 20 นาที
สายสีน้ำเงิน	06.30–20.00 น.		08.00–18.00 น.
สายสีแดง	06.30–20.00 น.		08.00–18.00 น.

สายสีเขียว (สาย 1)

สถานีรถราง - หอพัก 8 และ 9 - คณะวิทยาศาสตร์ อาคาร 3 - คณะวิทยาศาสตร์ อาคาร 3 – คณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ – วิทยาลัยนานาชาติ – สำนักงานอธิการบดี - ประตู 4 - คณะวิศวกรรมศาสตร์ อาคาร 3 - หอสมุดและคลังความรู้ – คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ – วิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการกีฬา - อาคารอเนกประสงค์

สายสีน้ำเงิน (สาย 2)

สถานีรถราง - สถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว – อาคารชุดพักอาศัย - สนามฟุตบอล 3 - คณะศิลปะศาสตร์ - คณะกายภาพบำบัด – โรงเรียนพยาบาลรามาธิบดี – คณะเทคนิคการแพทย์ – สถาบันวิจัยประชากรและสังคม – สถาบันชีววิทยาศาสตร์โมเลกุล - ประตู 3 - สำนักงานอธิการบดี - สถาบันพัฒนาสุขภาพอาเซียน - เรือนไทย - สถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเอเชีย - อาคารจอดรถ 2 - สถาบันอุทยานธรรมชาติวิทยาสิรีรุกขชาติ

สายสีแดง (สาย 3)

สถานีรถราง - หอพัก 8 และ 9 - คณะวิทยาศาสตร์ อาคาร 3 – เรือนศิลปิน – วิทยาลัยดุริยางคศิลป์ – คณะพยาบาลศาสตร์ - อาคารอทิตยาทร - วิทยาลัยนานาชาติ - สำนักงานอธิการบดี - ประตู 4 - คณะวิศวกรรมศาสตร์ อาคาร 3 - คณะวิศวกรรมศาสตร์ อาคาร 2 - แปลงผักปลอดสารพิษ - โรงเรียนพยาบาลรามาธิบดี - อาคารชุดพักอาศัย – วิทยาลัยศาสนศึกษา

รถบัสสาธารณะ

มหาวิทยาลัยได้มีนโยบายอำนวยความสะดวกในการเดินทางเข้าและออก การสัญจรไปมาระหว่างส่วนงานต่าง ๆ ภายในมหาวิทยาลัยมหิดลให้แก่นักศึกษา บุคลากร ตลอดจนบุคคลภายนอก ได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยส่งเสริมการร่วมโดยสารไปในเส้นทางเดียวกัน ลดการใช้พลังงานเชื้อเพลิง ลดปัญหามลพิษทางอากาศได้ดี จึงได้มีบริการรถบัสสาธารณะ“EV BUS” ซึ่งมีจำนวนทั้งหมด 15 คัน รองรับผู้โดยสารได้สูงสุดถึง 40 ที่นั่ง ที่ให้บริการรับ-ส่ง สำหรับนักศึกษา บุคลากร บุคคลทั่วไป ระหว่างวิทยาเขตต่าง ๆ โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย และมีบริการ Salaya link ที่บริการรับ-ส่ง ระหว่างมหาวิทยาลัยกับสถานีรถไฟฟ้าบางหว้า ทั้งนี้ในปี พ.ศ.2568 การเดินทางภายในมหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา ด้วยรถรางจะถูกยกเลิก และเปลี่ยนมาใช้ EV BUS ที่ครอบคลุมการเดินทางทุกวิทยาเขต รวมถึงรถยนต์ของผู้บริหารทั้งหมดที่ได้เปลี่ยนเป็นรถยนต์ไฟฟ้าแบบไฮบริด (Hybrid Electric Vehicle : HEV) และการเช่าบริการรถตู้ของมหาวิทยาลัย จะปรับเปลี่ยนเป็นรูปแบบเดียวกันทั้งหมด พร้อมทั้งเพิ่มเติมการให้บริการจุดชาร์จรถไฟฟ้าที่มีประสิทธิภาพในการชาร์จสูงและประหยัดพลังงาน

Shuttle Bus

Salaya Link

บริการรถบัสรับ-ส่ง	จำนวนเที่ยว/วัน	จำนวนเที่ยว/ปี
ศาลายา – คณะวิทยาศาสตร์	20	8,400
พญาไท (คณะวิทยาศาสตร์) – โรงพยาบาลศิริราช	5	1,200
ศาลายา – คณะสาธารณสุขศาสตร์	3	720
ศาลายา – โรงพยาบาลศิริราช	10	2,400
ศาลายา – ศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษก	20	4,800
สายนครปฐม (วิทยาเขตศาลายา – นครปฐม)	2	480
สายบางบัวทอง (วิทยาเขตศาลายา – บางบัวทอง)	2	480
สายกระทรวงสาธารณสุข (วิทยาเขตศาลายา – กระทรวงสาธารณสุข)	2	480
สายบางแค (วิทยาเขตศาลายา – โรงพยาบาลศิริราช)	2	480
Salaya Link (วิทยาเขตศาลายา - BTS บางหว้า)	14	3,360
จำนวนการให้บริการทั้งหมด	80	22,800

หมายเหตุ: จำนวนเที่ยวให้บริการต่อปี ประเมินจากวันให้บริการจำนวนวันทำงาน 240 วันต่อปี

วิถีจักรยาน วิถีมหิดล มหาวิทยาลัยมหิดล
(Cycling : Mahidol Lifestyle)

มหาวิทยาลัยมหิดลได้ให้ความสำคัญในเรื่องของวิถีจักรยาน วิถีมหิดล ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2551 จนถึงปัจจุบัน เพื่อส่งเสริมการเดินและการใช้จักรยานเป็นการสัญจรหลัก ลดการใช้เครื่องยนต์ซึ่งทำให้เกิดคาร์บอนและมุ่งส่งเสริมการอยู่ดีมีสุข สุขภาพกาย สุขภาพใจ การป้องกันโรค การพัฒนาความเชื่อมโยงทางสังคมและการพัฒนาคุณภาพชีวิตของนักศึกษา บุคลากร และบุคคลภายนอกในท้องที่ให้ดียิ่งขึ้น โดยเริ่มต้นจากโครงการ “Jakka center” ในปี พ.ศ. 2551-2567 ซึ่งมีการจัดตั้งศูนย์จักรยานที่ครบวงจร ที่ให้บริการแก่นักศึกษา บุคลากร และบุคคลภายนอก ได้เช่ายืมจักรยานสาธารณะจำนวนมากกว่า 400 คัน โดยไม่มีค่าใช้จ่าย พร้อมบำรุงรักษาและซ่อมแซม

ปัจจุบัน มหาวิทยาลัยได้ปรับเปลี่ยนรูปแบบการให้บริการจักรยานสาธารณะ ภายใต้โครงการ “Mahidol Bicycle Campus With Anywheel” ที่ได้ร่วมมือกับ Anywheel Thailand ที่มีจักรยานสาธารณะพร้อมด้วยระบบบริหารจัดการที่ทันสมัย สะดวกรวดเร็วในการบริการให้นักศึกษา บุคลากร และผู้ใช้บริการภายในพื้นที่สามารถเช่ายืมจักรยานที่มีประสิทธิภาพ ซึ่งการสัญจรด้วยจักรยานเป็นรูปแบบการเดินทางที่เหมาะสำหรับการใช้งานในระยะสั้นภายในวิทยาเขต ช่วยลดการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ ลดความหนาแน่นของยานพาหนะ และส่งเสริมสุขภาพของผู้ใช้งานในระยะยาว

จักรยานสาธารณะเอนี่วีลติดตั้งอุปกรณ์ที่ทันสมัยเพื่อเสริมความปลอดภัยและประสิทธิภาพในการใช้งาน อาทิเช่น กริ่งสัญญาณหยุดรถและไฟหน้า LED ที่ทำงานอัตโนมัติขณะใช้งาน พร้อมแผงโซลาร์เซลล์สำหรับจ่ายพลังงานให้กับระบบอิเล็กทรอนิกส์ในตัวจักรยาน นอกจากนี้ยังมี ระบบล็อกอัจฉริยะ (Smart Lock) ที่สะดวกต่อการใช้งานด้วยการสแกนคิวอาร์โค้ด (QR Code) รวมถึงระบบติดตามตำแหน่ง (GPS Tracking) เพื่อควบคุมการใช้งานอย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้สามารถจัดเก็บข้อมูลและวิเคราะห์พฤติกรรมการสัญจรของนักศึกษาและบุคลากร เพื่อใช้เป็นฐานข้อมูลในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทางเท้า ทางจักรยาน และมาตรการด้านความปลอดภัยให้เหมาะสมยิ่งขึ้น

ภายในพื้นที่วิทยาเขตศาลายามีจุดให้บริการจักรยานสาธารณะกระจายโดยรอบมากกว่า 40 จุด โดยมีจักรยานพร้อมให้บริการกว่า 700 คัน เพื่อรองรับการเดินทางของนักศึกษาและบุคลากรอย่างทั่วถึง ทั้งนี้ มีอัตราค่าบริการในราคาพิเศษสำหรับนักศึกษาและบุคลากร โดยคิดค่าบริการ 5 บาทต่อ 30 นาที จำนวน 2 ครั้งต่อวัน และตั้งแต่ครั้งที่ 3 เป็นต้นไปคิดค่าบริการ 10 บาทต่อ 30 นาที ซึ่งเป็นอัตราส่วนลดหย่อน 50% ของอัตราการใช้บริการภายนอกพื้นที่มหาวิทยาลัย เพื่อส่งเสริมการสัญจรที่ยั่งยืนและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม นอกจากนี้และที่สถาบันการแพทย์จักรีนฤบดินทร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี ได้จัดเตรียมจักรยานเพิ่มเติมมากกว่า 200 คัน เพื่อรองรับปริมาณการใช้งาน เพิ่มความคล่องตัวในการเดินทางระหว่างอาคารเรียนและการเดินทางในชีวิตประจำวันภายในมหาวิทยาลัย รวมถึงสนับสนุนการใช้ยานพาหนะที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

การให้บริการรถจักรยานสาธารณะเอนี่วีลตั้งแต่เดือน ธันวาคม 2567 - กันยายน 2568 มีผู้ใช้บริการเฉลี่ย 47,737 ครั้ง/เดือน ระยะทางการใช้จักรยานเฉลี่ย 69,503 กิโลเมตรต่อเดือน ซึ่งในระยะเวลา 10 เดือนช่วยลดการเกิดก๊าซเรือนกระจกจากการเลือกใช้ยานพาหนะที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากกว่า 65 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า

นอกเหนือจากการให้บริการจักรยานแล้ว มหาวิทยาลัยยังได้ปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานทางกายภาพเพื่อส่งเสริมการใช้จักรยานในการเดินทาง โดยการปรับสภาพพื้นที่โดยรอบมหาวิทยาลัย โดยแบ่งถนนสัญจรและใช้สีทาทางจักรยานตามหลักสากล ให้มีความต่อเนื่องครอบคลุมทั้งพื้นที่ ทั่วทั้งวิทยาเขตศาลายาให้เหมาะสมต่อการปั่นจักรยาน อีกทั้งมีบริการที่จอดจักรยาน เพื่อส่งเสริมการปั่นจักรยาน ที่สนับสนุนการมีสุขภาพดีและรักษาสิ่งแวดล้อมไปพร้อมกันได้ และยังมีกิจกรรมอื่นๆร่วมกับนักศึกษา เช่น การทาสีเส้นทางจักรยานที่เสื่อมสภาพ เพื่อเป็นการปลูกฝังค่านิยมเกี่ยวกับจักรยานของมหาวิทยาลัย “Jakka Rally Save the World” เพื่อสร้างการเรียนรู้ผ่านฐานกิจกรรมต่าง ๆ ที่ช่วยส่งเสริมวัฒนธรรมการปั่นจักรยานพร้อมทั้งถูกกฎระเบียบ เพื่อสัญจรในพื้นที่มหาวิทยาลัยมหิดลได้อย่างปลอดภัย และยังช่วยลดปัญหามลภาวะทางอากาศและเสียง

การเชื่อมต่อระหว่างระบบขนส่งของมหาวิทยาลัยกับระบบขนส่งสาธารณะ

มหาวิทยาลัยมหิดล มีการให้บริการแก่นักศึกษา บุคลากร ที่เดินทางมามหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา โดยการให้บริการรถรับส่งของมหาวิทยาลัยกับจุดเชื่อมต่อระบบสาธารณะที่สามารถเลือกการเดินทางได้หลากหลาย ตามระยะทางและสภาพการจราจร เช่น รถไฟ รถไฟฟ้า BTS รถไฟฟ้ามหานคร MRT รถโดยสารประจำทาง เช่น สาย 515 สาย 556 สาย 124 สาย 84ก เป็นต้น ซึ่งแสดงเส้นทางโดยย่อ ดังนี้

BTS บางหว้า- Salaya Link - ศาลายา
MRT บางหว้า- Salaya Link - ศาลายา
รถโดยสารประจำทาง - ศาลายา
สถานีรถไฟกรุงเทพฯ (หัวลำโพง) – ศาลายา
จุดเชื่อมต่อระบบขนส่งสาธารณะ- รถบัสไฟฟ้าของมหาวิทยาลัย-ศาลายา ตัวอย่าง สถานที่จุดเชื่อมต่อระบบขนส่งสาธารณะ ได้แก่ อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ นครปฐม บางบัวทอง บางแค กระทรวงสาธารณสุข