ศูนย์การเรียนรู้การใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ (Solar Rooftop)

detail

ผลสำเร็จในการดำเนินงานด้านการขับเคลื่อนการใช้พลังงานสะอาด ทำให้มีผู้สนใจเข้ามาศึกษาข้อมูลเพื่อนำไปพัฒนาองค์กรของตนเอง และเป็นการเปิดโอกาสให้นักศึกษาได้เข้ามาเรียนรู้การทำงานจริง

สถานีบำบัดน้ำเสียรวมเป็นสถานที่รับน้ำเสียจากอาคารต่างๆ ภายในมหาวิทยาลัยเพื่อบำบัดน้ำเสียและส่งน้ำรีไซเคิลกลับไปใช้ใหม่อีกครั้ง ซึ่งมีการใช้พลังงานไฟฟ้าเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 28,000 หน่วย/เดือน หรือประมาณ 112,000 บาท/เดือน เนื่องจากมีเครื่องจักรขนาดใหญ่ทำให้มีความต้องการใช้พลังงานสูง

   

มหาวิทยาลัยจึงมีโครงการติดตั้งโซลาร์เซลล์บนหลังคา (Solar Rooftop) อาคารสำนักงานระบบบำบัดน้ำเสียรวม เพื่อนำพลังงานแสงอาทิตย์มาผลิตเป็นพลังงานไฟฟ้าใช้ภายในอาคารสำนักงาน ซึ่งระบบที่ติดตั้งเป็นระบบโซล่าเซลล์แบบ On Grid คือ ระบบที่สามารถใช้พลังงานไฟฟ้าที่ผลิตจากโซลาร์เซลล์ควบคู่ไปกับการใช้พลังงานไฟฟ้าจากการไฟฟ้า ซึ่งจะช่วยลดค่าไฟฟ้าลงบางส่วน แต่ถ้าความต้องการใช้ไฟฟ้ามีมากกว่าที่ระบบโซลาเซลล์ผลิตได้ จะนำไฟฟ้าจากการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (PEA) เข้ามาใช้เพิ่มเติมจนครบตามความต้องการของอาคาร ทำให้ลดการใช้พลังงานไฟฟ้าจากการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคได้ ในกรณีการจ่ายไฟฟ้าจากการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคเกิดปัญหาหรือมีการหยุดจ่ายไฟฟ้า (ไฟดับ) ระบบโซล่าเซลล์ยังสามารถจ่ายไฟฟ้าได้ตามปกติ โดยโซลาร์เซลล์ที่อาคารสำนักงานระบบบำบัดน้ำเสียรวมจะใช้ระบบแปลงไฟฟ้าเป็นชนิดกริดไทน์อินเวอร์เตอร์ (Grid Tie Inverter) ซึ่งจะทำงานก็ต่อเมื่อมีไฟฟ้าทั้งจากแผงโซล่าเซลล์และจากการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคเท่านั้น หากมีกรณีไฟฟ้าดับ Grid Tie Inverter ที่ทำหน้าที่แปลงไฟฟ้าจะหยุดทำงานทันที เพื่อเป็นการป้องกันอันตรายจากการที่ไฟฟ้าไหลย้อนกลับที่อาจจะเกิดขึ้นกับเจ้าหน้าที่ที่เข้ามาปฏิบัติงาน

 

กระบวนการผลิตพลังงานไฟฟ้าจากแสงอาทิตย์ในระบบ On Grid

  1. เมื่อแสงอาทิตย์ตกกระทบกับแผงโซล่าเซลล์ที่ติดตั้งอยู่บนหลังคา แผงโซล่าเซลล์ทั้งหมดจะทำการผลิตกระแสไฟฟ้าเป็นไฟฟ้ากระแสตรงเข้าสู่อินเวอร์เตอร์ ซึ่งโซล่าเซลล์ที่ได้ติดตั้งมีระบบที่สามารถดูการทำงานของแผงโซล่าเซลล์ได้ทำให้สามารถตรวจสอบได้ว่าปัจจุบันแต่ละแผงผลิตไฟฟ้าอยู่กี่วัตต์
  2. หลังจากนั้นกระแสไฟฟ้าจะเข้าไปที่กริดไทน์อินเวอร์เตอร์ (Grid Tie Inverter)  ซึ่งอินเวอร์เตอร์จะทำการแปลงไฟฟ้ากระแสตรงให้เป็นไฟฟ้ากระแสสลับและส่งผ่านเข้าสู่ตู้ควบคุมระบบไฟฟ้า โดยอินเวอร์เตอร์จะมีระบบการเก็บข้อมูลและสามารถดูข้อมูลพลังงานไฟฟ้าได้ผ่านทางเว็บไซต์
  3. ตู้ควบคุมไฟฟ้าจะทำหน้าที่เป็นอุปกรณ์ตัดตอนการส่งจ่ายพลังงานไฟฟ้า และป้องกันอุปกรณ์ต่างๆเมื่อเกิดการลัดวงจร โดยพลังงานไฟฟ้าที่ผลิตได้จะนำมาใช้งานภายในอาคารสำนักงานระบบบำบัดน้ำเสียรวม เช่น เครื่องปรับอากาศ โคมไฟฟ้าแสงสว่าง เครื่องคอมพิวเตอร์ และหากกำลังการผลิตไฟฟ้ามีมากกว่าปริมาณความต้องการใช้ไฟฟ้า พลังงานส่วนที่เหลือจะถูกนำไปจ่ายให้กับเครื่องจักรภายในสถานีบำบัดน้ำเสียต่อไป ทำให้พลังงานไฟฟ้าถูกนำไปใช้อย่างคุ้มค่า

สำหรับแผงโซล่าเซลล์ที่ติดตั้งบนอาคารสำนักงานระบบบำบัดน้ำเสียรวม เป็นชนิด Mono Crystalline ที่มีประสิทธิภาพในการผลิตไฟฟ้ามากกว่าแบบ Poly Crystalline โดยมีกำลังการผลิตต่อแผงอยู่ที่ 330 วัตต์ (W) ติดตั้งจำนวน 66 แผง ทำให้มีกำลังการผลิตรวมสูงสุด 21.78 กิโลวัตต์ (kW) โดยพลังงานไฟฟ้าที่ผลิตได้นำมาใช้กับเครื่องใช้ไฟฟ้าภายในอาคารฯ เช่น เครื่องปรับอากาศ โคมไฟฟ้าแสงสว่าง เครื่องคอมพิวเตอร์ เป็นต้น หากระบบผลิตไฟฟ้าได้มากกว่าปริมาณความต้องการไฟฟ้าของอาคารสำนักงานระบบบำบัดน้ำเสียรวม พลังงานไฟฟ้าส่วนที่เหลือจะถูกนำไปจ่ายให้กับเครื่องจักรต่างๆ ในระบบบำบัดน้ำเสีย เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดในการใช้พลังงานจากพลังงานทดแทน

   

ภายหลังจากการติดตั้งและใช้งานระบบผลิตพลังงานไฟฟ้าจากแสงอาทิตย์ที่อาคารสำนักงานระบบบำบัดน้ำเสียรวมแล้ว มหาวิทยาลัยได้ส่งเสริมการใช้พลังงานสะอาดให้มากขึ้น โดยขยายผลไปสูการติดตั้งระบบพลังงานแสงอาทิตย์ทั้งแบบบนหลังคา (Solar Rooftop) และแบบลอยน้ำ (Solar Floating) กำลังการผลิตรวมสูงสุด 12 เมกะวัตต์ (MW) ภายในมหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา

จากผลสำเร็จในการดำเนินงานด้านการขับเคลื่อนการใช้พลังงานสะอาด ทำให้มีผู้สนใจเข้ามาศึกษาข้อมูลงานระบบผลิตพลังงานไฟฟ้าจากแสงอาทิตย์เป็นจำนวนมาก มหาวิทยาลัยจึงจัดให้โครงการ Solar Rooftop ที่อาคารสำนักงานระบบบำบัดน้ำเสียรวม เป็น ศูนย์การเรียนรู้การใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ (Solar Rooftop) เพื่อให้ผู้สนใจด้านการผลิตพลังงานไฟฟ้าจากแสงอาทิตย์และการใช้พลังงานไฟฟ้าอย่างมีประสิทธิภาพ ได้เข้ามาเรียนรู้และศึกษาดูงานเพื่อนำไปพัฒนาองค์กรของตนเอง รวมทั้งเปิดโอกาสให้นักศึกษาได้เข้ามาเรียนรู้การปฏิบัติงานจริงของระบบผลิตพลังงานไฟฟ้าจากแสงอาทิตย์ ซึ่งมหาวิทยาลัยได้จัดให้มีการนำชม การบรรยาย และเจ้าหน้าที่คอยตอบข้อซักถามจากผู้ที่สนใจ

         

 

โดยตั้งแต่ปี 2565 มีกลุ่มบุคคล นักเรียน นักศึกษา และหน่วยงาน เข้ามาศึกษาดูงานและแลกเปลี่ยนเรียนรู้มากกว่า 2,000 คน จากหน่วยงานมากกว่า 50 องค์กร อาทิเช่น

การทางพิเศษแห่งประเทศไทย
มหาวิทยาลัยกรุงเทพธนบุรี
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
มหาวิทยาลัยทักษิณ
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุนารี
มหาวิทยาลัยนเรศวร
มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช
มหาวิทยาลัยบูรพา
มหาวิทยาลัยมหามกุฎราชวิทยาลัย
มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
มหาวิทยาลัยราชภัฎนครปฐม
มหาวิทยาลัยราชภัฎบ้านสมเด็จเจ้าพระยา
มหาวิทยาลัยราชภัฎสกลนคร
มหาวิทยาลัยราชภัฎสงขลา 
มหาวิทยาลัยราชภัฎสวนสุนันทา
มหาวิทยาลัยราชภัฎอุดรธานี
มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตตรัง
มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ สงขลา
มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตสุราษฎร์ธานี
มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ
มูลนิธิใบเขียว
ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์
โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า
โรงเรียนมารีย์อุปถัมภ์
โรงเรียนสาธิต "พิบูลบำเพ็ญ" มหาวิทยาลัยบูรพา
โรงเรียนสารสาสน์เอกตรา
โรงเรียนหล่มเก่าพิทยาคม เพชรบูรณ์
วิทยาลัยการอาชีพนครปฐม
วิทยาลัยการอาชีพพุทธมณฑล
สถานทูตสหรัฐอเมริการประจำประเทศไทย
สถาบันวิทยาลัยชุมชุน
สำนักสิ่งแวดล้อม กรุงเทพมหานคร
หน่วยงานภายในมหาวิทยาลัยมหิดล เช่น กองกิจการนักศึกษา คณะวิศวกรรมศาสตร์ คณะศิลปศาสตร์ คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ วิทยาลัยดุริยางคศิลป์ วิทยาลัยนานาชาติ สถาบันบริหารจัดการเทคโนโลยีและนวัตกรรม

 


 

Partners/Stakeholders

-

ผู้ดำเนินการหลัก
กองกายภาพและสิ่งแวดล้อม
ส่วนงานหลัก