ประสบการณ์ในวัยเด็กที่ไม่พึงประสงค์ (ACEs) หมายถึง ประสบการณ์ที่เด็กต้องเผชิญต่อในช่วงวัยเด็กที่มีความสำคัญหรือเป็นสาเหตุของความเครียดที่มีความรุนแรงและพบบ่อย อาทิเช่น การถูกละเลย การละเมิด ความรุนแรงระหว่างเด็กและผู้ปกครองหรือผู้ดูแลเด็ก เพื่อนร่วมชุมชน หรือพฤติกรรมเสี่ยงในครอบครัว เช่น การบริโภคแอลกอฮอล์ หรือสารเสพติด (WHO, 2020; อัฉริยา อภิวัฒนกุล และปริชวัน จันทร์ศิริ, 2020) ศาสตราจารย์เกียรติคุณ นายแพทย์ ประเวศ วะสี รับรู้ถึงความสำคัญของการป้องกันและแก้ไขปัญหาสถานการณ์ 'ปริแยกแตกร้าว' ที่เด็กและเยาวชนต้องเผชิญหน้าในประสบการณ์ชีวิตที่ไม่พึงประสงค์ (Foundation for children, 2566) เมื่อเด็กและเยาวชนต้องเผชิญหน้ากับสถานการณ์ที่ไม่พึงประสงค์โดยที่ไม่ทันตั้งตัวหรือไม่ได้รับการปกป้องดูแล ส่งผลให้เด็กต้องปรับตัวหรือเกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมไปอย่างรวดเร็ว ซึ่งอาจสร้างก่อให้เกิดความเครียดในระดับสูงอย่างฉับพลัน (acute stress)  การเผชิญกับสถานการณ์ที่ไม่พึงประสงค์อย่างต่อเนื่องยังส่งผลต่อความเครียดระยะยาว (chronic stress) (กรมสุขภาพจิต, 2564) ซึ่งอาจเป็นปัจจัยหนึ่งที่ส่งผลให้เกิดปัญหาสุขภาพจิต โรคซึมเศร้าและการฆ่าตัวตายได้

       โครงการวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาโปรแกรมบูรณาการเพื่อการเยียวยาและป้องกันประสบการณ์ที่ไม่พึงประสงค์สำหรับครอบครัว เพื่อช่วยส่งเสริมความเข้มแข็งทางใจ และความสามารถในการก้าวผ่านเหตุการณ์สะเทือนใจในครอบครัวที่ได้รับประสบการณ์ที่ไม่พึงประสงค์ในวัยเด็ก เพื่อเป็นการเยียวยาผู้ปกครอง ส่งเสริมความเข้มแข็งในครอบครัวและป้องกันไม่ให้เกิดการส่งต่อความรุนแรงไปยังเด็กและครอบครัว โดยพัฒนาโปรแกรมบูรณาการฯ ที่ใช้สติเป็นฐาน และผสมผสานกิจกรรมจากศาสตร์ต่างๆ อาทิเช่น ดนตรี ศิลปะ การเคลื่อนไหวร่างกาย นิเวศวิทยา เพื่อส่งเสริมสุขภาพจิตและช่วยในการรับมือกับประสบการณ์ที่ไม่พึงประสงค์

• การเรียนรู้โดยใช้สติเป็นฐาน: ใช้กิจกรรมที่เน้นการตระหนักรู้อารมณ์และความคิดของตนเอง
•   เช่น ส่งเสริมสติผ่านกิจกรรม การรับชมภาพและวิดีโอที่สร้างความตระหนักรู้ และฝึกฝนสติ
• ดนตรี: ใช้ดนตรีและเนื้อเพลงเพื่อช่วยในการแสดงอารมณ์และประสบการณ์ที่ไม่พึงประสงค์ ส่งเสริมความเข้าใจตนเองและสร้างสุขภาพจิต โดยเฉพาะสำหรับเด็ก วัยรุ่น และผู้ปกครองที่อาจเผชิญกับประสบการณ์ ACEs
• ศิลปะ: ใช้ศิลปะเป็นเครื่องมือในการถ่ายทอดประสบการณ์ และความรู้สึก ผ่านกิจกรรมเช่นการระบายสี การวาดภาพ และการจัดวางวัสดุธรรมชาติ เพื่อสะท้อนความต้องการ ความคิด และความรู้สึก
• การเคลื่อนไหวร่างกาย: ใช้การเคลื่อนไหวร่างกาย และการบริหารลมหายใจ โยคะและกิจกรรมการออกกำลังกาย เพื่อกลับมาทำความรู้สึกตัว และสร้างสมดุลทางกายและใจ
• การมส่งเสริมสุขภาพจิต: ใช้กิจกรรมที่ส่งเสริมความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดการอารมณ์ ความยืดหยุ่นทางจิตใจ และสร้างสัมพันธภาพในครอบครัว เพื่อส่งเสริมความเข้าใจตนเองและผู้อื่น
• การเรียนรู้บนฐานธรรมชาติ: ใช้กิจกรรมจากธรรมชาติ นิเวศวิทยา เพื่อส่งเสริมสติและความสัมพันธ์เชื่อมโยงกับธรรมชาติ ให้โอกาสในการเรียนรู้และรู้จักตนเองในสภาพแวดล้อมธรรมชาติ ซึ่งช่วยเพิ่มความสุขและลดความเครียดในชีวิต