ศูนย์ทันตกรรมพระราชทานศูนย์ทันตกรรมพระราชทานสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราช สุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี

detail

 

     สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงห่วงใยในสุขภาพช่องปากของราษฎร จึงมีพระราชประสงค์ที่จะพัฒนาคุณภาพชีวิตของราษฎรที่อยู่ห่างไกล โดยมุ่งเน้นการพัฒนาให้เด็กและเยาวชนที่อยู่ในถิ่นทุรกันดารมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น และได้โปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้ริเริ่มโครงการหน่วยทันตกรรมพระราชทาน เพื่อให้ดำเนินงาน "โครงการหน่วยทันตกรรมพระราชทาน สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี"  เป็นไปตามพระราชประสงค์ สำนักงานพระราชวังจึงมีคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการโครงการหน่วยทันตกรรมพระราชทาน สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ขึ้นตั้งแต่วันที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2541 และมีคำสั่งแต่งตั้งต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน และในการประชุมคณะกรรมการโครงการหน่วยฯ ครั้งที่ 1/2541 ได้มอบหมายให้คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล เป็นหน่วยปฏิบัติการหลักตามวัตถุประสงค์ของโครงการโดยร่วมกับสำนักงานโครงการสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี กองบัญชาการตำรวจตระเวนชายแดน สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด โรงพยาบาลในพื้นที่และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องอื่น ๆ พร้อมกับกำหนดแผนปฏิบัติการตามการเสด็จพระราชดำเนินเพื่อทรงเยี่ยมราษฎร หรือแล้วแต่จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ โดยให้ออกบริการทางทันตกรรม

 

 

      ทั้งนี้ ศูนย์ทันตกรรมพระราชทานฯ ได้ดำเนินการตามวัตถุประสงค์ของโครงการอย่างต่อเนื่องเป็นเวลากว่า 20 ปี ได้ให้บริการทันตกรรมและอบรมให้ความรู้ทันตสุขศึกษา แก่นักเรียนและครูโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน โรงเรียนโครงการพระราชดำริฯ รวมทั้งผู้ด้อยโอกาสอื่น ๆ ทั้งในส่วนกลางและส่วนภูมิภาคอย่างต่อเนื่องตลอดมา และได้จัดโครงการหน่วยงานต้นแบบฟันดีมีสุข เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี โดยให้ข้าราชบริพารในพระองค์สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เป็นต้นแบบในการมีสุขภาพช่องปากและฟันที่ดี มีความรู้และมีศักยภาพในการดูแลสุขภาพช่องปากสามารถนำความรู้ที่ได้รับต่อยอดให้กับประชาชนมีสุขภาพช่องปากที่ดีและยั่งยืน

 

ศูนย์ทันตกรรมพระราชทานฯ ได้ออกหน่วยให้การรักษาทางทันตกรรม ตรวจสุขภาพช่องปากและให้ความรู้ด้านทันตสุขศึกษา แก่เด็ก นักเรียน ครู ผู้ปกครอง ประชาชนทั่วไปและผู้ด้อยโอกาสในท้องถิ่นทุรกันดารเป็นประจำทุกเดือน เพื่อให้สามารถควบคุมและป้องกันโรคในช่องปากได้ด้วยตนเองจนกระทั่งมีการระบาดของโรคโควิด-19 ได้หยุดให้บริการไปช่วงระยะเวลาหนึ่ง ก่อนที่จะมีการปรับเพิ่มเครื่องมือและอุปกรณ์ เพื่อป้องกันการระบาดของโรคโควิด-19 เช่น การใส่หน้ากาก N95 ใส่ชุด PPE เพิ่มเครื่องดูดละอองฝอยจากการทำฟันที่อาจฟุ้งกระจาย ซึ่งในปัจจุบันไม่ปรากฏพบว่ามีการติดเชื้อโควิด-19 จากการทำฟัน

ศูนย์ทันตกรรมพระราชทานฯ ยังคงดำเนินการออกหน่วยอย่างต่อเนื่อง โดยไม่คิดค่าใช้จ่ายในการบริการทางทันตกรรมแก่ผู้มารับบริการ มีแผนการดำเนินงาน 2 แผนงาน ดังนี้

1. แผนการดำเนินงานประจำ เป็นการออกหน่วยทันตกรรมพระราชทานฯ ตามแผนปฏิบัติการที่คณะกรรมการโครงการกำหนด หรือตามการเสด็จพระราชดำเนินเพื่อทรงเยี่ยมราษฎร ของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี หรือแล้วแต่จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ โดยให้บริการตรวจสุขภาพช่องปาก เคลือบหลุมร่องฟัน อุดฟัน ขูดหินน้ำลาย ถอนฟัน รักษาคลองรากฟัน และใส่ฟันปลอมถอดได้ฐานพลาสติก (เป็นครั้งคราว) แก่นักเรียนในโครงการพระราชดำริฯ และโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน รวมทั้งประชาชนในพื้นที่ต่าง ๆ ทั่วประเทศ

2. แผนการดำเนินงานพิเศษ เป็นการจัดโครงการต่าง ๆ เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติในวโรกาสวันคล้ายวันพระราชสมภพสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ 
สยามบรมราชกุมารี ได้แก่

2.1 โครงการยุวทูตฟันดี โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน งานเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีในโอกาสฉลองพระชนมายุ 5 รอบ 2 เมษายน 2558 โดยน้อมรับพระราชประสงค์ในการดำเนินงานด้านการป้องกันโรค มีตัวแทนของนักเรียนและครูจากโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนในสังกัดกองบัญชาการตำรวจตระเวนชายแดนทั้งหมด 215 โรงเรียน เพื่อให้ครูและนักเรียนที่เป็นตัวแทนมีความรู้และมีศักยภาพในการดูแลสุขภาพช่องปาก เป็นยุวทูตที่สามารถนำความรู้ที่ได้รับจากการเข้าร่วมกิจกรรมไปเผยแพร่ต่อแก่นักเรียนและบุคคลากรต่าง ๆ ของโรงเรียนรวมทั้งครอบครัวได้ เพื่อพัฒนาด้านทันตสุขภาพและสุขภาพช่องปาก ส่งเสริมความแข็งแกร่งของชุมชน ในการร่วมสร้างร่วมพัฒนาเพื่อประโยชน์สุขของประชาชนอย่างมั่นคงในองค์รวม มีการดำเนินงานแบ่งออกเป็น 3 ระยะ

ระยะที่ 1 ปีงบประมาณ 2558 เป็นการฝึกอบรมและเผยแพร่ความรู้ด้านทันตสุขภาพให้กับตัวแทนครูและนักเรียน โรงเรียนตำรวจตะเวนชายแดน เพื่อเพิ่มความรู้และศักยภาพในการดูแลสุขภาพช่องปากของครูและนักเรียน ให้มีสุขภาพช่องปากที่ดี สร้างความเป็นผู้นำ สามารถนำความรู้ที่ได้รับไปเผยแพร่ต่อได้ สร้างความสัมพันธ์อันดีและการมีส่วนร่วมระหว่างโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน มีผู้เข้าร่วมโครงการ จำนวน 597 คน

 

ระยะที่ 2 ปีงบประมาณ 2562 เป็นการฝึกอบรมด้านวิชาการ เน้นความเข้าใจและฝึกปฏิบัติ ซึ่งได้ปรับเปลี่ยนชื่อเป็นโครงการยุวทูตสุขภาพดี และเปลี่ยนวิธีการเป็นการจัดฝึกอบรมแบ่งตามภูมิภาคและกองกำกับของโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน มีผู้เข้าร่วมโครงการจำนวน 283 คน

 

ระยะที่ 3 ปีงบประมาณ 2563 จัดโครงการส่งเสริมทันตสุขภาพร่วมกับชุมชนในพื้นที่ เพื่อมุ่งผลให้เกิดพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากอย่างยั่งยืน และเป็นการนำความรู้ที่ได้รับไปเผยแพร่ต่อชุมชนอย่างมีประสิทธิภาพ โดยจัดให้มีการประชุมวิชาการ รวมทั้งยังมีสื่อความรู้ทางไกลผ่านระบบคอมพิวเตอร์ จัดทำโดยคณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล เพื่อให้ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมและนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพและสัมฤทธิ์ผล

 

2.2 โครงการหน่วยงานต้นแบบฟันดีมีสุข เริ่มดำเนินการในปีงบประมาณ 2562 มีข้าราชบริพารในพระองค์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี จำนวน 394 คน เป็นต้นแบบในการมีสุขภาพช่องปากและฟันที่ดี เข้ารับบริการตรวจรักษา และฟื้นฟูสภาพช่องปาก ให้ความรู้ด้านทันตสุขภาพเพื่อนำความรู้ที่ได้ไปเผยแพร่ต่อประชาชนได้

 

2.3 โครงการผลิตสื่อทันตสุขศึกษาแก่ผู้ป่วยที่มีความบกพร่องทางการมองเห็น มีวัตถุประสงค์เพื่อผลิตสื่อทันตสุขศึกษาให้ความรู้และทักษะในการดูแลสุขภาพช่องปากแก่ผู้ป่วยที่มีความบกพร่องทางการมองเห็น ในรูปแบบหนังสือภาพนูนทันตสุขศึกษาสอนแปรงฟันแก่ผู้ป่วยที่มีความบกพร่องทางการมองเห็น มอบให้โรงเรียนสอนคนตาบอดทั่วประเทศ เพื่อเป็นสื่อการเรียนการสอน แก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงสื่อการเรียนการสอน อันเป็นอุปสรรคต่อการศึกษา และเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้พิการทางสายตา

 

แผนงาน/โครงการ จำนวนผู้เข้ารับบริการ (คน)
2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568
 1. แผนการดำเนินงานประจำ 9,965 13,587 9,030 8,970 5,202 6,162 3,761 6,562 5,693 *
 2. แผนการดำเนินงานพิเศษ                  
  2.1 โครงการยุวทูตสุขภาพดี โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน     283 169          
  2.2 โครงการหน่วยงานต้นแบบฟันดีมีสุข     394 96 32 332 306    

  2.3 โครงการผลิตสื่อทันตสุขศึกษาแก่ผู้ป่วยที่มีความบกพร่อง

      ทางการมองเห็น

          500 100    

 

Partners/Stakeholders
  • โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน
  • ตำรวจตระเวนชายแดน 
  • กองบัญชาการตำรวจตระเวนชายแดน
  • สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด
  • โรงพยาบาลในพื้นที่และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องอื่น ๆ 
ผู้ดำเนินการหลัก
ผู้อำนวยการศูนย์ทันตกรรมพระราชทานฯ
ส่วนงานหลัก